Ebiç Köyü’nün (Hacı Bayram Oymağı) Kökleri

Kayseri’nin kuzeyinde, bugün Yamula Barajı kıyısında sessiz sakin duran Ebiç (Hacı Bayram) köyü, aslında çok derin bir tarihin mirasçısıdır. Osmanlı defterlerinden günümüze ulaşan kayıtlar, bize köyün sadece bir yerleşim değil, aynı zamanda bir Türkmen obası olduğunu gösteriyor.

🏞️ Köyün Adı Nereden Geliyor?

“Ebiç” kelimesi eski Türkçede “evliya, veli” yani ermiş kişi anlamına gelir. Anadolu’nun farklı yerlerinde bu kelimeye çocuk oyunlarında ve günlük hayatta da rastlanır. Yani köyün adı, çok eski Türkçe köklere dayanıyor.

Köy, Osmanlı kayıtlarında sık sık “Hacı Bayram Oymağı” adıyla da geçer. Bunun nedeni, köyün önde gelenlerinden birinin, kethüda Hacı Bayram Veled-i Seydi olmasıdır.

📖 Osmanlı Defterlerinde Ebiç

yüzyılda Ebiç, İslamlu Nahiyesi içinde kayıtlıydı.

1543 yılında köyde 93 hane, yaklaşık 465 kişi yaşıyordu.

Çevresinde Ağin (Akin), Kozin, Emirhan, Çaput, Avşar, Toma, Viran Ağıl gibi mezralar bulunuyordu.

“Emirhan” ve “Emir Yeri” adları, köy halkının Oğuzların Eymir boyu ile bağlantısını düşündürüyor.

Defterlerde en çok rastlanan isimler arasında Hacı Bayram, Seydi, Himmet, Bahtiyar, Emir, Ali, Mustafa, Hızır, İlyas bulunuyor. Bu isimler, köyün manevi dünyasının da zenginliğini gösteriyor.

👥 1831 Nüfus Sayımı

Osmanlı’nın ilk modern sayımında Ebiç’te:

47 hane, 126 kişi kayıtlıydı.

Köyün imamı, muhtarları ve aile reisleri tek tek yazılmıştı.

Aileler arasında Karkın ve Teke gibi Oğuz boy adlarını taşıyanlar vardı. Bu da köyün Türkmen/Yörük kökenini açıkça ortaya koyuyor.

🌾 1834 Temettuat Defteri

Bu defter, köy halkının mal varlığını gösteriyor.

Tarlalar, bağlar, cehrilikler (boya bitkisi), evler ve küçükbaş hayvanlar kayıt altına alınmıştı.

Aile isimleri arasında Karkın, Teke, Türkmenoğlu, Arık, Cellat, Kapusuz, Eğri gibi köklü adlar dikkat çekiyor.

🌊 Bugün

Yüzyıllar boyunca Türkmen obası kimliğini koruyan Ebiç, zamanla göçler yaşamış; Yamula Barajı’nın yapımıyla da bazı eski mezraları sular altında kalmıştır. Ama adı, kökeni ve Osmanlı defterlerindeki izleri, köyün kadim bir geçmişe sahip olduğunu gösteriyor.

✍️ Sonuç Ebiç, sadece bir köy değil; Türkmenlerin yurt tutma, kök salma ve Anadolu’ya damga vurma hikâyesinin bir parçasıdır. Bugün köyün taşında, toprağında ve yaşayan soylarında, bu uzun yolculuğun izlerini görmek mümkündür.