ONLAR UYGUR DEĞİL, UYGAR UYGAR

Çinlilere kızmıyorum… “Uygurlar Türk değil” demişler ya, alışığız bu tür sözlere. Almanlara göre Yörükler Türk değil; Tahtacı Türkmenleri ise Almanların ataları olurmuş. Yunanlılara göre evlad-ı Fatihan “Müslüman Yunanlı.” Ruslar, Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen, Azeri diye bölmekle meşgul… İran’a göre de İran’da Türk yokmuş; Türkçe konuşanlar aslında “İranlı akrabalarıymış.”

Biz bu kuru gürültülere yabancı değiliz. Çünkü Türklerin birlik içinde olması, bazılarına göre ciddi bir tehlike. Hele bir de Türkçe konuşuyorlarsa, bu tehlike daha da büyüyor. O yüzden Türkler ya Türklükten çıkmalı, ya da mezhep ve siyaset kavgalarıyla birbirlerini tüketmeliymiş…

Peki Çinli’ye küçük bir soru:

Madem Uygurlar Türk değil, neden onları öldürüyorsunuz?

Neden asimile etmeye, yok etmeye bu kadar heveslisiniz?

Dünyanın gözü önünde Türkçeye ve İslam’a düşmanlık etmekten çekinmiyorsunuz.

Şehit edilen binlerce Uygur, Çinli oldukları için mi bu zulme uğradılar?

Eğer öyleyse, siz kendi soydaşınıza da canisiniz demektir!

Halbuki karşınızdakiler yalnızca Uygur değil, aynı zamanda “Uygar Uygar.”

Onlar dünyanın en gelişmiş tarım kültürünün öncüleri; sanatkâr, zarif ve ince ruhlu insanlar. Dilleriyle, müzikleriyle, icatlarıyla insanlık medeniyetine büyük katkılar sunmuş bir millettir Uygurlar.

Belki size benim cevap vermem yersizdir ama eğer Kaşgarlı Mahmud’un kitabını okuyacak cesaretiniz varsa, cevabı orada bulursunuz. Çünkü o kitapta sadece Uygurların değil, bütün Türk milletinin hikayesi vardır.

—

KAYSERİ’DEKİ “GOBİ” ADLARI ÜZERİNE

Doğu Türkistan’daki Gobi adı, Kayseri’de de sıkça karşımıza çıkar. Mimar Sinan’ın köyü Cırlavık’tan (Ağırnas) başlayarak Koramaz Dağı köylerinin çoğunda Gobi isimli mevki adları bulunur.

İpek Yolu uzantısında, Karatay ve Akmescit çevresinde yine bir Gobi daha vardır.

Tomarza’da Gobi Köyü, Bünyan’da ise Gobi bir aile lakabıdır.

Bu da gösteriyor ki, Koramaz Dağı bölgesi, Uygur Türkçesinden ve eski Türk yer adlarından izler taşır.

“Mancusun” gibi bir ad bugün “Yeşilyurt” olmuştur ama Mançur Deresi hâlâ vardır. “Mançurya nere, Kayseri nere” diyenlere sormak gerekir: Bu tesadüf mü?

Talas’ta “Hoten Deresi” vardır — “Hoten” adı da Uygur diyarından gelir.

Kayseri yöresinde halk, Oğuz boylarını sayarken Salur, Kızık, Yazır gibi adların yanında “Mancusun, Muncusun, Dadasın” köylerini de sayar. Çünkü Kayseri’ye gelen büyük Türk göçleri hep bu obaları birlikte getirmiştir.

Halk arasında hâlâ söylenen bir söz vardır:

> “Mancusun Muncusun, insanlar cusun cusun…”

Yani boy boy, oba oba geldiler; kimlikleriyle, kültürleriyle…

Ve bu halk, hâlâ Türkçe’nin, Uygarlığın, kardeşliğin taşıyıcısıdır.