Bebeklerde hayati riske yol açabilir
İshal dünyada her yıl yaklaşık 1,7 milyar vaka ile bebek ölümlerinin en sık üçüncü nedenidir. 2019 yılında, 5 yaşın altındaki çocuklarda, çoğunlukla gelişmekte olan ülkelerde 370 bin ishal kaynaklı ölüm meydana gelmiştir. Öte yandan gelişmiş ülkelerde ise oral rehidratasyon solüsyonlarının kullanımı, son 20 yılda bu ölüm oranını büyük ölçüde geriletmiştir. Çocuklarda ishal çoğunlukla viral gastroenteritten kaynaklanır. Bu rahatsızlık bulaşıcıdır ve kişiden kişiye geçebilmektedir. Bebek ve küçük çocukların dışkıları yumuşak, şekilli ve katıysa bu ishal değildir. Anne sütüyle beslenen bebekler hardal sarısı renginde, yumuşak ve sulu dışkı yapabilmektedir. Bu da ishal olarak tanımlanmamaktadır.
Rotavirüs aşısı uygulanmalı
İshal, kirlenmiş su kaynaklarıyla yayılan bir dizi bakteriyel, viral ve parazitik organizmanın neden olduğu enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkmaktadır. 5 yaşın altındaki çocuklarda en sık görülen viral patojenler rotavirüs, norovirüs, adenovirüs ve astrovirüstür. Bunlardan rotavirüs kolay bulaşabilmesi nedeni ile en sık görülenidir. Rotavirüs enfeksiyonuna karşı aşı geliştirilmiş olması enfeksiyon kontrolü açısından en önemli korunma yolu olarak görülmektedir. Tüm bebekler ilk 6 ay içinde iki doz şeklinde ağız yoluyla uygulanan rotavirüs aşısını olmalıdır. Bakteriyel patojenler arasında escherichia coli, salmonella spp., shigella spp. ve campylobacter spp. yer alırken, parazitik patojenler arasında cryptosporidium, giardia ve entamoeba spp. bulunur. E. coli, salmonella ve shigella gibi bakteriyel patojenler 6-10 yaş grubundaki çocukları etkilemektedir.
Kişisel hijyen kurallarına uyulmalı İshalin eşlik ettiği hastalıklar, kötü kişisel hijyenle daha da artarak kişiden kişiye de yayılabilmektedir. Hijyenik olmayan koşullarda hazırlanan veya saklanan yiyecekler ve içecekler de ishalin bir diğer önemli nedenidir. Evlerde kullanılan suyun hijyenik olmayan şekilde depolanması ve kullanılması da önemli bir risktir. Kirli sulardan elde edilen balık ve deniz ürünleri de hastalığa ciddi katkısı olmaktadır. Ayrıca hayvan dışkıları da ishale neden olabilen mikroorganizmalar barındırmaktadır. Küçük çocuk ve bebeklerin bu kirli alanlarla teması ishale neden olabilmektedir. Bir diğer önemli bulaş yolu ise özellikle yaz aylarında kullanımı artan toplu kullanılan havuzlardır.
İHA